آرتروز زانو [gap]
آرتروز زانو که بر اثر التهاب و ساییدگی مفصل زانو ایجاد میشود، سبب درد شدید در ناحی زانو پا میگردد. یکی از رکن های حرکت، زانو ها هستند. به دلیل فشار و استفاده زیاد از این عضو مهم یا حتی ایرادات مادرزادی، امکان از دست رفتن عملکرد صحیح زانو و ایجاد آرتروز زانو فراهم است.
در این مقاله سعی داریم با شناخت علت های ایجاد آرتروز زانو از این بیماری جلوگیری کنیم و در ادامه با راه های درمان آرتروز زانو آشنا شویم.
آرتروز چیست؟
آرتروز زانو (knee arthritis) همان ساییدگی مفصل زانو است که از جمله بیماری های پیش رونده حساب میشود. بخش لغزندهای که در یک مفصل پایان استخوان ها را میپوشاند غضروف نام دارد. جنس ژلهای مانند غضروف باعث میشود تا استخوان ها روی هم ساییده نشوند و حرکت راحتی را داشته باشند.
تحلیل غضروف مفصلی باعث نزدیک شدن استخوان های آن بخش به هم میشود که التهابی که ابتدا گفته شد را در بر خواهد داشت. درد زانو، علاوه بر ایجاد آرتروز و کاهش خاصیت فشار که درد، ورم و کاهش توانایی حرکت مفصل را به دنبال دارد، گاهی موجب تغییر شکل مفصل زانو هم میشود که در اکثر موارد زانو به شکل پرانتزی تبدیل میشود!
علایم و نشانه های
آرتروز زانو به جهت تاثیر گذاری بر راه رفتن انسان، بروز بسیاری در زندگی روزمره دارد که بدیهی است با شناختن علايم و نشانه های آن، باید سریعا از پیشروی آن جلوگیری به عمل بیاید. از علایم و نشانه های اصلی آرتروز زانو میتوان به این علت ها اشاره کرد:
- درد : بویژه در زمان پایانی روز و اوقاتی که بیمار زانو را حرکت میدهد، درد نمایانتر است.
- صدا : صدا های آشنا تق تق یا مشابه آن که از زانو به گوش میرسد.
- ورم : مایع مفصلی زائدی که جمع میشود، ورم زانو را ایجاد میکند.
- خشکی : پس از مدتی بیحرکتی زانو، خشکی حاصل میشود.
علایم و نشانه های دیگری هم برای این بیماری وجود دارد که کمتر شایع هستند اما نباید از آنها غفلت کرد که از این جمله میتوان به محدودیت حرکت زانو، خالی کردن زانو، حاکت خم گرفتن زانو در بیشتر اوقات و ضعیف شدن عضله های کنار زانو اشاده کرد.
مشاهده شده در مواردِ شدیدِ آرتروز زانو، بیمار از شدت درد از خواب بیدار می شود! باید توجه داشت که درد زانو امکان دارد به صورت دوره ای رخ بدهد که میزان فعالیت بدنی بیمار و آب و هوا از علت های این امر ادعا شده است.
دلایل و علت های
عوامل متعددی میتواند به ایجاد و افزایش سرعت آرتروز زانو منجر شود. باید توجه داشت که تشخیص این بیماری نیازمند تخصص یک متخصص باتجربه است. دلایل و علت های آرتروز زانو عبارتاند از:
- ژنتیک
- اضافه وزن
- پای ضربدری یا پای پرانتزی
- بیماری استئوکندریت دیسکان
- حرکت به سمت عقب مفصل زانو
- شکستگی و دررفتگی داخل مفصل زانو
- منیسک دیسکی شکل و کیست منیسک
- ثبات نداشتن زانو ها به علت محکم نبودن رباط ها
- کندرومالاسی (بیماری نرمی غضروف کشکک زانو)
- ضربه یا فشار ناگهانی به مفصل زانو مانند تصادف و حوادث
- داشتن بیماری های مفصلی مثل آرتریت روماتوئید و بیماری عفونی در مفصل و…
- شرایط شغلی نامناسب که موجب فشار زیاد و بدون استراحت به مفصل زانو شود
- عدت های غلط در سبک زندگی مانند استفاده مکرر از پله با شیب تند یا دیگر عادت هایی که فشار زیادی به زانو وارد کند
تشخیص آرتروز زانو
متخصص با پرسش از سابقه، عادت ها و علایم بیمار، اطلاعاتی پیرامون او بدست میآورد. درصورتی که بیمار سالخورده است یا شرایط پاسخگویی کامل و دقیق به این نوع سوالات را ندارد، همراه داشتن فردی آگاه و صادق مفید فایده است.
متخصص با توجه به اطلاعاتی که کسب میکند به معاینه فیزیکی میپردازد و ممکن است دستور تهیه عکسبرداری رادیولوژی و یا حتی آزمایش خون را بدهد.
روشهای درمان آرتروز زانو
-
درمان آرتروز زانو با دارو
دارو های بسیاری برای درمان این بیماری استفاده میشود. یافتن بهترین دارو امری است که نیاز به تجربه کردن دارد.
دارو های استفاده شده برای آرتروز زانو به دو دسته کلی مسکن ها و غضروف ساز ها تقسیم میشوند. ساده ترین مسکن استامینوفن است و بعد از آن ایبوبروفن و ناپروکسن هستند و سپس نوبت به دارو ضد التهاب بسیار قوی به نام کوتیزون میباشد که هم به صورت خوراکی و هم به صورت تزریقی وجود دارد. به دلیل احتمال عوارض جانبی همراه با این دارو، متخصص تعداد دفعات تزریق را محدود خواهد کرد! دارو هایی مانند کوندراتین و گلوکز آمین هم از جمله دارو های غضروف ساز به حساب میآید.
-
درمان با تزریق ژل
مایع درون مفصل زانو که هیالورونیک نام دارد، در افراد مبتلا به آرتروز زانو کاهش میابد که با تزریق ژل به زانو در سه هفته، سه مرتبه مادهای وارد زانو میشود که اصطحکاک و سایش زانو را کمتر کند. تزریق ژل موجب میشود برای زمان موقتی شش تا نه ماه علائم آرتروز زانو از بین برود.
درصورت برگشت علایم و نشانه های آرتروز زانو میتوان مجددا از این ژل استفاده کرد!
-
درمان با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی نقش ویژه و مهمی در بهبود و درمان زانو به وسیله درمان غیرجراحی را دارد. فیزیوتراپیست به بیمار آموزش میدهد که با کاهش درد و چگونگی حفاظت از زانو در فعالیت های روزانهاش، فشار کمتری متوجه او شود.
با انجام تمرینات ویژه ای که متخصص فیزیوتراپی به بیمار آموزش میدهد دامنه حرکتی زانو افزایش پیدا میکند و با تقویت زانو علائم مانند درد و… که ناشی از آرتروز زانو هستند به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکنند.
درمان آرتروز زانو با فیزیوتراپی در تهران
مرکز فیزیوتراپی مدنی با دو دهه سابقه (از ۱۳۸۰) و استفاده از دستگاههای بهروز، آماده درمان بیماران مبتلا به درد زانو، آرتروز زانو و دیگر بیماری ها میباشد.
[block id=”moshavere”]