پلیکا سندروم زانو چیست؟

معرفی پلیکا سندروم

مفصل زانو تا ماه چهارم دوران جنينى توسط تيغه هايى از جنس غشاى سينوويال به سه حفره مجزا تقسيم مى شود. بعد از اين دوران اين تيغه ها حذف مى شوند، اما امكان دارد در ۵ تا ١٠٪ افراد اين تيغه ها كه به انها پليكا مى گويند باقى بمانند.

پلیکا در شرایط طبیعی  صورتى رنگ، نازك و منعطف مى باشند ونشانه و علائم خاصى را در زانو ايجاد نمى كنند.در ٢٠ تا ۶۰٪ موارد به دليل وجود التهاب مزمن، ضربه هاى مستقيم، بافت هاى اسكار ناشى از جراحى هاى قبلى، فعاليت هاى تكرارى مثلاً در ورزش اسكى، دوچرخه سوارى و دويدن احتمال دارد پليكا ملتهب، ضخيم وفيبروزه شود و عامل ايجاد سندرم پليكا گردد.

در مواردی ممکن است پلیکا ملتهب و ضخیم شده و به دنبال آن درد در قسمت قدامی – داخلی احساس شود.

چرا به پلیکا سندروم دچار می‌شویم؟

التهاب پلیکا معمولاً در اثر عوامل تحریک‌کننده مانند حرکات تکراری زانو، ضربه مستقیم، یا استفاده بیش‌ازحد از مفصل زانو ایجاد می‌شود. از مهم‌ترین دلایل ابتلا به این سندروم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ورزش‌های شدید یا تکراری مانند دویدن، دوچرخه‌سواری، کوهنوردی یا تمرینات قدرتی
• ضربه مستقیم به زانو مثل افتادن یا برخورد در ورزش
• اختلالات ساختاری زانو یا ضعف عضلانی که باعث حرکت غیرطبیعی پاتلا (کشکک) می‌شود
• استفاده طولانی‌مدت از زانو در حالت خم مثل نشستن طولانی یا زانو زدن

وقتی این عوامل باعث تحریک پلیکا شوند، این چین سینوویال ضخیم و متورم شده و هنگام خم و باز شدن زانو، بین کشکک و استخوان ران گیر می‌افتد و درد تولید می‌کند.

علایم سندرم پلیکا

 

 

علایم سندرم پلیکا در مواردی شبیه به ضایعات مینیسک ومفسل پتلو فمورال است. از جمله ی این علایم را موارد زیر است:

_ درد در قسمت قدامی – داخلی زانو.

_ درد به صورت متناوب وجود داشته و با فعالیت هایی مثل پایین آمدن از پله افزایش می یابد.

_ صدا دادن زانو هنگام خم کردن آن به دلیل زخیم شدن پلیکا.

_ حساس شدن زانو نسبت به لمس

_ در مواردی فقل شدن زانو.

_ در مواردی تورم زانو.

انواع پلیکا زانو (از نظر محل قرارگیری)

پلیکا ممکنه در نواحی مختلفی از مفصل زانو قرار داشته باشه، اما مهم‌ترین و شایع‌ترین نوع، پلیکای مدیال (داخل زانو) هست :

1. پلیکای مدیال (Medial Plica)

• شایع‌ترین نوع
• از کنار کشکک عبور می‌کنه و در سمت داخلی زانو قرار داره
• اغلب همینه که در پلیکا سندروم دچار التهاب می‌شه

2. پلیکای سوپراپاتلار (Suprapatellar Plica)

• در بالای کشکک و زیر عضله چهارسر ران قرار داره

3. پلیکای اینفراپاتلار (Infrapatellar Plica)

• زیر کشکک، بین تاندون کشکک و استخوان ران

4. پلیکای لترال (Lateral Plica)

• نادرترین نوع؛ در قسمت خارجی زانو قرار داره

درمان سندرم پلیکا

 

در موارد ابتدایی و غیر مزمن سندرم پلیکا پزشک به بیمار استراحت و ترک فعالیت هایی که به زانو فشار وارد می کند، مانند  بالا و پایین رفتن از پله، دوچرخه سواردی، پریدن و دویدن، را پیشنهاد می کند.

ترک فعالیت هایی که موجب درد در ناحیه زانو می شوند، همراه با درمانهای غیر جراحی محافظه کارانه می تواند در بسیاری از موارد طی مدت زمان محدودی به بهبودی بیمار منجر شود.

نقش فیزیوتراپی در درمان پلیکا سندروم    

درمان اولیه‌ی پلیکا سندروم معمولاً غیرجراحی است و فیزیوتراپی نقش کلیدی در بهبود این مشکل ایفا می‌کند. هدف فیزیوتراپی، کاهش التهاب، اصلاح الگوی حرکتی، تقویت عضلات حمایت‌کننده‌ی زانو و جلوگیری از عود علائم است.

۱. ارزیابی تخصصی فیزیوتراپی

در اولین جلسه، فیزیوتراپیست با بررسی دقیق دامنه حرکتی زانو، وضعیت عضلات اطراف مفصل، و الگوهای حرکتی شما، منشأ درد را ارزیابی کرده و بر اساس آن برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده‌ای طراحی می‌کند.

۲. کاهش التهاب و درد

در مراحل اولیه، تمرکز درمان بر کاهش التهاب و درد است:

• استفاده از یخ درمانی (کرایوتراپی)
• استفاده از اولتراسوند تراپی یا الکتروتراپیTENS
• لیزر پرتوان
• تکار
• آموزش وضعیت‌های مناسب نشستن و راه رفتن برای جلوگیری از تحریک بیشتر

۳. تمرینات کششی و دامنه حرکتی

برای جلوگیری از خشکی و گیر افتادن زانو، تمرینات ملایم کششی اجرا می‌شود. تمرکز این تمرینات بر کشش عضلات همسترینگ، چهارسر ران و IT band است که نقش مؤثری در حفظ عملکرد طبیعی زانو دارند.

۴. تقویت عضلات اطراف زانو

با کاهش درد، مرحله بعدی تقویت عضلات حمایتی، به‌خصوص عضله Vastus Medialis Oblique (VMO) در عضله چهارسر ران است. این عضله در پایداری کشکک نقش کلیدی دارد.

نمونه تمرینات مهم شامل:

• Quad Sets (انقباض ایزومتریک عضله چهارسر)
• Straight Leg Raise
• Mini Squat
• Clamshells برای تقویت لگن

۵. تمرینات تعادلی و اصلاح الگوی حرکتی

در مراحل پیشرفته‌تر، تمرینات تعادلی و اصلاح حرکات زانو، لگن و مچ برای بازگشت به فعالیت‌های ورزشی یا روزمره طراحی می‌شود. در این مرحله تمرینات با توپ بوسو، تخته تعادل و تمرینات تعادلی ایستاده انجام می‌شود.

آیا فیزیوتراپی می‌تواند جایگزین جراحی شود؟

در بسیاری از موارد، درمان فیزیوتراپی به‌تنهایی می‌تواند علائم پلیکا سندروم را به طور کامل کنترل یا برطرف کند. اما اگر با وجود درمان غیرجراحی طی چند ماه، همچنان درد ادامه داشت، پزشک ممکن است آرتروسکوپی (جراحی کم‌تهاجمی برای برداشتن پلیکا) را پیشنهاد کند. حتی در این موارد نیز، فیزیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی برای بهبود سریع‌تر و بازگشت به فعالیت روزمره ضروری است.

جمع‌بندی

پلیکا سندروم زانو یکی از دلایل شایع درد جلوی زانو به‌ویژه در افراد ورزشکار یا کسانی است که به‌صورت تکراری از مفصل زانو استفاده می‌کنند. اگرچه این عارضه ممکن است دردناک و آزاردهنده باشد، اما با تشخیص به‌موقع و پیگیری دقیق برنامه‌های فیزیوتراپی، می‌توان به‌طور کامل بهبود یافت.

در کلینیک ما، با ارزیابی تخصصی و طراحی برنامه درمانی شخصی‌سازی‌شده، به شما کمک می‌کنیم تا بدون نیاز به جراحی، از درد زانو رهایی پیدا کنید و به زندگی فعال خود بازگردید.

پس اگر به دنبال فیزیوتراپی در نارمک هستید ،کلینیک ما می تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.

حسن بسیار خوب کلینیک ما طرف قرارداد بودن با بیمه ها می باشد که می تواند از نظر هزینه کمک زیادی به شما می کند.

بیمه های طرف قرارداد فیزیوتراپی مدنی:

طرف قرارداد تامین اجتماعی

طرف قرارداد خدمات درمانی

طرف قرارداد نیروهای مسلح

طرف قرارداد بانک سپه

طرف قرارداد بانک ملت

طرف قرارداد شهرداری