آرتروز گردن؛ علائم، علل و بهترین روشهای درمان با فیزیوتراپی
آرتروز گردن یکی از شایعترین بیماریهای ستون فقرات است که بیشتر افراد بالای ۴۰ سال را درگیر میکند، اما به دلیل سبک زندگی کمتحرک امروزی حتی در جوانان هم دیده میشود. این بیماری به دلیل فرسایش تدریجی غضروفها و مفاصل گردنی به وجود میآید و میتواند باعث درد، خشکی، سردرد و حتی انتشار علائم به دستها شود. خوشبختانه با درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی، کنترل این بیماری امکانپذیر است.
آرتروز گردن چیست؟
ستون فقرات گردن شامل ۷ مهره است که وزن سر را تحمل کرده و حرکات متنوعی مثل خم شدن، چرخش و کشش را فراهم میکنند. وقتی غضروفها و دیسکهای بین مهرهای به مرور تحلیل میروند، اصطکاک مفاصل افزایش پیدا کرده و خارهای استخوانی شکل میگیرند. این تغییرات همان چیزی است که به آن آرتروز گردن گفته میشود.
علل آرتروز گردن
مهمترین عوامل ابتلا عبارتاند از:
- افزایش سن (شایعترین علت)
- وضعیت بدنی نامناسب هنگام کار با کامپیوتر یا موبایل
- آسیبهای قدیمی یا ضربههای گردن
- کارهای تکراری مثل رانندگی یا کارهای اداری طولانی
- ژنتیک و زمینه خانوادگی
- ضعف عضلات گردن و شانه به دلیل کمتحرکی
علائم آرتروز گردن
بیماران ممکن است علائم مختلفی تجربه کنند، از جمله:
- درد مداوم یا تیرکشنده در گردن
- خشکی و محدودیت حرکت سر
- سردردهای پشتسری و گیجگاهی
- درد منتشر به شانه، بازو و حتی دستها
- گزگز یا بیحسی دستها در موارد شدید
- صداهای ساییدگی یا تقتق هنگام حرکت گردن
عوارض عدم درمان آرتروز گردن
بیتوجهی به درمان میتواند باعث مشکلاتی مثل فشار به نخاع، ضعف اندامها، اختلال در خواب و کاهش کیفیت زندگی شود.
تشخیص آرتروز گردن
تشخیص معمولاً با معاینه فیزیکی توسط پزشک یا فیزیوتراپیست آغاز میشود. در موارد لازم، آزمایشهای تصویربرداری مثل X-Ray، MRI یا سیتیاسکن برای بررسی دقیقتر تجویز میگردد.
روشهای درمان آرتروز گردن
- فیزیوتراپی؛ مؤثرترین درمان غیرجراحی
فیزیوتراپی در درمان آرتروز گردن نقشی کلیدی دارد، زیرا علاوه بر کاهش درد، به اصلاح حرکات و پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک میکند. مهمترین تکنیکهای فیزیوتراپی شامل:
- تمرینات کششی برای افزایش انعطافپذیری گردن و کاهش خشکی
- تمرینات تقویتی برای عضلات عمقی گردن و شانهها که باعث حمایت بهتر از مهرهها میشود
- درمان دستی (منوالتراپی) برای آزادسازی مفاصل و کاهش اسپاسم عضلات
- الکتروتراپی، لیزر تراپی و اولتراسوند برای کاهش التهاب و درد
- تمرینات اصلاحی وضعیت بدن جهت پیشگیری از فشارهای مجدد
- سوزن خشک برای برطرف کردن گرفتگی عضلات
نکته : تمرینات باید زیر نظر فیزیوتراپیست شروع شوند تا حرکات بهدرستی انجام شده و از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
- تمرینات ساده خانگی برای آرتروز گردن
فیزیوتراپیست معمولاً چند تمرین ساده برای ادامه درمان در خانه آموزش میدهد، مثل:
- تمرین غب غب گرفتن:در حالت طاقباز دراز بکشید بالش زیر سر نباشد،چانه را ارام به سمت پایین بیاورید و ۵ ثانیه نگه دارید.
- کشش گردن به طرفین: سر را آرام به راست و چپ خم کنید و چند ثانیه نگه دارید.
- چرخش آرام سر: سر را بهصورت آهسته به طرفین بچرخانید.
- تقویت عضلات با فشار دست: کف دست را به پیشانی فشار دهید و همزمان گردن مقاومت کند. این تمرین را برای پشت سر و طرفین هم میتوان انجام داد.
این تمرینها در صورت انجام منظم، به کاهش درد و افزایش پایداری گردن کمک زیادی میکنند.
- نقش بالش مناسب در بهبود آرتروز گردن
یکی از عوامل مهم در کنترل دردهای گردنی، انتخاب بالش استاندارد است.
- بالش باید ارتفاع متوسط داشته باشد؛ نه خیلی بلند و نه خیلی تخت.
- جنس بالش بهتر است خیلی نرم نباشد و از مموری فوم یا الیاف طبی باشد تا به شکل گردن درآید.
- بالشهای مخصوص ارتوپدی (بالش گردنی) میتوانند فشار روی مهرهها را کاهش دهند و باعث کیفیت خواب بهتر شوند.
*** استفاده از بالش نامناسب در طولانیمدت میتواند آرتروز گردن را تشدید کند.
- دارودرمانی
پزشک ممکن است داروهای ضدالتهابی، شلکنندههای عضلانی یا در برخی موارد تزریق کورتون را تجویز کند.
- تغییر سبک زندگی
- پرهیز از حمل بار سنگین،همچنین کشیدن و یا هل دادن جسم سنگین
- حفظ وضعیت درست بدن در حین نشستن و کار
- استراحتهای کوتاه بین کارهای طولانی پشت میز
- فعالیتهایی مثل پیادهروی و شنا برای بهبود گردش خون و تقویت عضلات
- تقویت عضلات شانه ها و کتف ها زیرا ضعیف بودن انها هنگام کار فشار مستقیم روی گردن
می آورد.
- جراحی
جراحی تنها در موارد شدید که فشار روی نخاع یا ریشههای عصبی زیاد است و درمانهای غیرجراحی جواب ندادهاند، انجام میشود.
زمانی باید جراحی انجام شود که فشار زیاد روی نخاع باعث ضعف دست شده باشد و قدرت دست فرد کم شده باشد .
پیشگیری از آرتروز گردن
رای پیشگیری یا به تأخیر انداختن علائم، رعایت چند نکته ضروری است:
- استفاده صحیح از موبایل (بالا نگه داشتن گوشی، پرهیز از خم کردن طولانی گردن)
- انجام حرکات کششی هر یک ساعت در محل کار
- تقویت عضلات گردن و شانه با ورزشهای سبک
- خوابیدن روی بالش استاندارد
- داشتن سبک زندگی فعال و پرهیز از نشستنهای طولانی
جمعبندی
آرتروز گردن بیماری شایعی است که میتواند کیفیت زندگی را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد. اما خوشبختانه با درمانهای غیرجراحی بهویژه فیزیوتراپی، تمرینات اصلاحی و استفاده از بالش مناسب، علائم بهطور چشمگیری کاهش مییابند. در صورت مشاهده درد و خشکی گردن، بهترین کار مراجعه به یک مرکز فیزیوتراپی معتبر و شروع درمان تخصصی است.
مرکز فیزیوتراپی در شرق تهران اماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد برا گرفتن مشاوره رایگان می توانید با شماره های زیر تماس بگیرید.
۰۹۳۵۳۶۰۹۰۴۴
۰۹۳۷۷۸۲۲۸۷۵