فیزیوتراپی بعد از شکستگی مچ دست (کالیس فرکچر)

 

مقدمه

شکستگی کالیس (Colles’ fracture) یکی از رایج‌ترین شکستگی‌های مچ دست است که معمولاً در اثر زمین خوردن روی دست کشیده رخ می‌دهد. این نوع شکستگی، بیشتر در افراد مسن و مبتلایان به پوکی استخوان دیده می‌شود، اما در ورزشکاران و افراد فعال نیز ممکن است رخ دهد.

پس از درمان اولیه با گچ‌گیری یا جراحی، فیزیوتراپی نقش کلیدی در بازیابی قدرت، حرکت و عملکرد طبیعی مچ دست دارد. بدون توانبخشی مناسب، ممکن است فرد دچار سفتی، کاهش دامنه حرکتی و ضعف عضلانی شود که می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله، به بررسی اهمیت فیزیوتراپی در دوران نقاهت بعد از شکستگی کالیس پرداخته‌ایم.

 

 

عوارض احتمالی شکستگی مچ دست بدون فیزیوتراپی

پس از بهبود اولیه استخوان، بیماران ممکن است با مشکلاتی مانند:

• سفتی مفصل مچ دست و انگشتان
• کاهش دامنه حرکتی
• ضعف عضلات اطراف مچ و ساعد
• درد مزمن و التهاب
• کاهش مهارت‌های حرکتی ظریف دست

عدم درمان مناسب می‌تواند منجر به اختلالات عملکردی در کارهای روزمره مانند نوشتن، تایپ کردن، گرفتن اشیا و حتی پوشیدن لباس شود.

 

نقش فیزیوتراپی در توانبخشی مچ دست

فیزیوتراپی یکی از مؤثرترین روش‌های توانبخشی بعد از شکستگی مچ دست است که به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. برنامه توانبخشی شامل تکنیک‌ها و تمرین‌های مختلفی است که در ادامه به آنها پرداخته‌ایم.

نکته : خشکی مچ دست بعد از شکستگی طبیعی است و در روز می تواند بار ها اتفاق بیفتد ،بعد از هر بار بی حرکت بودن مچ دست دوباره خشکی دست برمی گردد و در هفته های اول طبیعی است.

 

۱. کاهش درد و التهاب

در مراحل اولیه پس از باز کردن گچ، ممکن است درد و تورم در ناحیه مچ دست وجود داشته باشد. فیزیوتراپیست از روش‌های زیر برای کاهش این علائم استفاده می‌کند:

• سرما و گرما درمانی برای کنترل التهاب و افزایش جریان خون
• اولتراسوند تراپی برای تسریع ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده و کم کردن ورم و التهاب
• تحریک الکتریکی عصب (TENS) برای کاهش درد و افزایش انعطاف‌پذیری عضلات بافت های اطراف مچ دست

 

۲. بهبود دامنه حرکتی

بعد از یک دوره بی‌حرکتی، مچ دست سفت شده و دامنه حرکتی آن کاهش می‌یابد. فیزیوتراپیست با کمک تمرینات کششی و تکنیک‌های حرکتی خاص  موبیلیزیشن به بیمار کمک می‌کند تا مفصل مچ دست به‌تدریج انعطاف‌پذیری خود را بازیابد.

برخی از تمرینات مفید در این مرحله شامل:

• حرکت‌های کششی ملایم مچ دست
• تمرینات چرخشی برای مچ و ساعد
• خم و باز کردن انگشتان و مچ دست برای افزایش انعطاف‌پذیری

 

 

۳. تقویت عضلات مچ و ساعد

بی‌حرکتی طولانی‌مدت باعث ضعف عضلات دست و ساعد می‌شود. به همین دلیل، تمرینات تقویتی بخش مهمی از برنامه فیزیوتراپی هستند.

 

برخی از تمرینات تقویتی شامل:

• گرفتن توپ نرم در دست و فشار دادن آن
• استفاده از کش‌های مقاومتی برای تقویت عضلات مچ و ساعد
• بلند کردن اشیای سبک برای افزایش استقامت عضلانی

۴. بازآموزی مهارت‌های حرکتی ظریف

برای بازگرداندن توانایی‌های دست، تمرینات مخصوصی برای حرکات دقیق و ظریف انجام می‌شود، مانند:

• تمرین با مهره‌های کوچک و وسایل ریز برای بهبود مهارت‌های انگشتان
• نوشتن و کار با ابزارهای کوچک برای تقویت کنترل عضلانی

 

۵. اصلاح وضعیت حرکتی و پیشگیری از آسیب مجدد

فیزیوتراپی شامل آموزش نحوه صحیح استفاده از مچ دست برای جلوگیری از آسیب مجدد است. این موارد شامل:

• نحوه صحیح گرفتن و بلند کردن اشیا
• اصلاح وضعیت بدن هنگام انجام کارهای روزمره
• استفاده از بریس یا آتل در موارد خاص برای حمایت از مچ دست

 

مدت زمان فیزیوتراپی پس از شکستگی کالیس

طول دوره فیزیوتراپی بسته به شدت آسیب، روش درمان (گچ‌گیری یا جراحی) و میزان همکاری بیمار متفاوت است. به طور کلی، روند بهبودی شامل مراحل زیر است:

1. ۴ تا ۶ هفته اول – تمرکز بر کاهش درد و تورم و شروع حرکات سبک
2. ۶ تا ۱۲ هفته بعد از باز کردن گچ – بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات
3. ۳ تا ۶ ماه پس از آسیب – افزایش استحکام و بازیابی عملکرد طبیعی دست

برخی بیماران ممکن است برای بهبودی کامل، تا یک سال تمرینات فیزیوتراپی را ادامه دهند.

 

 

توصیه‌هایی برای بهبودی سریع‌تر

علاوه بر فیزیوتراپی، رعایت نکات زیر می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند:

• استفاده از کمپرس یخ برای کاهش التهاب
• افزایش مصرف غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها
• انجام تمرینات توصیه‌شده توسط فیزیوتراپیست در خانه
• اجتناب از حرکات ناگهانی و فشار زیاد بر روی مچ دست

 

نتیجه‌گیری

فیزیوتراپی پس از شکستگی مچ دست (کالیس فرکچر) نقشی کلیدی در بازیابی قدرت، انعطاف‌پذیری و عملکرد طبیعی مچ دارد. بدون تمرینات مناسب، فرد ممکن است دچار مشکلاتی مانند سفتی مفصل، ضعف عضلانی و کاهش مهارت‌های حرکتی شود.

با یک برنامه فیزیوتراپی مناسب و رعایت توصیه‌های متخصص، می‌توان بهبودی کامل را تسریع کرد و از عوارض طولانی‌مدت جلوگیری نمود.

اگر دچار شکستگی مچ دست شده‌اید، حتماً با یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسبی برای شما تنظیم شود.

فیزیوتراپی مدنی واقع در شرق تهران امکان خدمات دهی با کیفیت به شما عزیزان برای برطرف کردن درد‌هایتان را دارد.

حسن بسیار خوب کلینیک ما طرف قرارداد بودن با بیمه‌ها می‌باشد که می‌تواند از نظر هزینه کمک زیادی به شما عزیزان کند.

بیمه‌های طرف قرارداد فیزیوتراپی شرق تهران (مدنی):

طرف قرارداد تامین اجتماعی

طرف قرارداد خدمات درمانی

طرف قرارداد نیروهای مسلح

طرف قرارداد بانک سپه

طرف قرارداد بانک ملت

طرف قرارداد شهرداری