درمان گرفتگی شانه و کتف
علت‌ها، علائم، عضلات درگیر، تریگر پوینت و روش‌های مؤثر فیزیوتراپی
گرفتگی و درد شانه و کتف از شایع‌ترین مشکلات عضلانی-اسکلتی عصر دیجیتال است؛ نشستن طولانی پشت میز، کار مدام با لپ‌تاپ یا گوشی و حتی استرس روزمره همگی می‌توانند اسپاسم عضلانی ایجاد کنند و حرکت دست را محدود کنند. در این مقاله، به زبان ساده مهم‌ترین علت‌ها، عضلات درگیر، علائم و روش‌های درمان فیزیوتراپی مدرن (شاک‌ویو، تکار، درای نیدلینگ و طب سوزنی)، چند حرکت کششی کلیدی و نکات پیشگیرانه را مرور می‌کنیم.
- نکته : تریگر پوینت (Trigger Point) یا «نقطه ماشه‌ای»، گره‌ای کوچک و حساس در بافت عضله است که هنگام لمس یا انقباض می‌تواند درد موضعی یا حتی درد ارجاعی به نواحی دیگر بدن ایجاد کند. فعال شدن این نقاط یکی از دلایل اصلی گرفتگی‌های مزمن شانه و کتف به شمار می‌آید.
علت‌های شایع گرفتگی شانه و کتف
- وضعیت نامناسب بدن هنگام نشستن، رانندگی یا کار طولانی با کامپیوتر.
- حرکات تکراری یا حمل اجسام سنگین (مثلاً در مشاغل صنعتی یا ورزش‌های بالای‌سر).
- استرس و اضطراب مزمن که تنش عضلانی را بالا می‌برد.
- آسیب‌های قدیمی (کشیدگی، دررفتگی، التهاب تاندون).
- تریگر پوینت‌های فعال یا نهفته در عضلات اطراف کتف و شانه.
عضلاتی که بیشتر دچار گرفتگی و تریگر پوینت می‌شوند
- عضله تراپزیوس (Trapezius)
از شایع‌ترین عضلات دارای تریگر پوینت است؛ به‌ویژه در قسمت فوقانی که درد آن ممکن است به گردن یا سر نیز منتقل شود (درد ارجاعی).
** گرفتگی در این عضله می تواند الگو ی درد به شکل علامت سوال در اطراف گوش ایجاد کند .
- عضله لواتور اسکاپولا (Levator Scapulae)
تریگر پوینت‌های این عضله اغلب باعث درد در ناحیه‌ی داخلی تیغه‌ی کتف و دشواری در چرخاندن گردن می‌شود.
- عضلات روتاتور کاف (Rotator Cuff)
شامل سوپراسپیناتوس، اینفراسپیناتوس، ساب‌اسکاپولاریس و ترس مینور. وجود تریگر پوینت در این عضلات می‌تواند باعث درد در هنگام بلند کردن دست یا انجام حرکات بالای سر شود.
- عضله رومبوئید (Rhomboid)
از عوامل اصلی درد بین دو کتف است. تریگر پوینت‌های این عضله معمولاً در وضعیت‌های بد نشستن فعال می‌شوند.
- علائم گرفتگی و تریگر پوینت فعال
- درد موضعی یا تیرکشنده در ناحیه‌ی شانه، گردن یا تیغه‌ی کتف
- احساس “گره” یا سفتی در عضله
- انتشار درد به نواحی دیگر (درد ارجاعی)
- محدودیت در حرکت شانه یا گردن
- درد هنگام لمس نقاط خاص (تریگر پوینت‌ها)
روش‌های مدرن درمان تریگر پوینت و گرفتگی شانه
- شاک‌ویو تراپی (Shockwave Therapy)
شاک‌ویو با ارسال امواج صوتی به بافت، موجب شکستن رسوبات، افزایش خون‌رسانی و غیرفعال‌سازی تریگر پوینت‌ها می‌شود. این روش در درمان نقاط مقاوم و دردهای مزمن شانه بسیار مؤثر است.
- مناسب برای گرفتگی مزمن، تریگر پوینت‌های عمیق و کلسفیکیشن‌های عضلانی
- تکار تراپی (TECAR Therapy)
تکار با تولید گرمای عمیق در بافت، باعث افزایش متابولیسم سلولی، شل شدن عضلات و بهبود نقاط ماشه‌ای می‌شود. همچنین برای کاهش التهاب و افزایش انعطاف‌پذیری مفصل شانه مفید است.
- مناسب برای درد مزمن، سفتی عضله و بازسازی بافتی
- درای نیدلینگ (Dry Needling)
سوزن خشک ،این روش تخصصی با وارد کردن سوزن به تریگر پوینت‌های فعال، باعث شل شدن فوری عضله و کاهش درد می‌شود. برخلاف طب سوزنی سنتی، درای نیدلینگ مستقیماً روی گره‌های عضلانی عمل می‌کندو تاثیر بسیار عالی دارد.
- روشی سریع و مؤثر برای آزادسازی نقاط ماشه‌ای فعال
- اغلب در چند جلسه نتیجه محسوس دارد
- الکترواکوپانکچر (طب سوزنی)
در طب سوزنی، با تحریک نقاط خاص در مسیر انرژی بدن (مریدین‌ها)، جریان انرژی تنظیم شده و باعث کاهش درد و استرس می‌شود. اگرچه تمرکز آن روی انرژی است، اما می‌تواند در آرام‌سازی عضلات و رفع گرفتگی‌ها مؤثر باشد.
- مناسب برای دردهای مزمن، اضطراب همراه با درد عضلانی
اگر میخواهید در مورد خدمات بالا بیشتر بدانید میتوانید روی لینک زیر که مربوط به صفحه خدمات است کلیک کنید
حرکات کششی برای کاهش گرفتگی و غیر فعال کردن تریگر پوینت‌ها
- کشش تراپزیوس فوقانی
- سر را به طرف شانه خم کنید
- با دست همان طرف، سر را کمی به پایین بکشید
- کشش را در کنار گردن حس کنید
- ۳۰ ثانیه نگه دارید
- کشش لواتور اسکاپولا
- دست را پشت سر قرار دهید
- سر را به سمت مخالف و کمی جلو خم کنید
- با دست دیگر سر را کمی به پایین بکشید
- کشش در پشت گردن تا کتف حس می‌شود
- کشش دیواری برای شانه
- کنار دیوار بایستید
- دست را روی دیوار قرار دهید و بدن را به آرامی دور بچرخانید
- کشش را در جلوی شانه و سینه احساس کنید
- ۲۰–۳۰ ثانیه نگه دارید
- کشش عرضی بازو (Cross-Body Stretch)
- بازوی راست را به سمت چپ بدن بکشید
- با دست چپ، آرنج یا بازو را به سمت سینه فشار دهید
- ۳۰ ثانیه نگه دارید، سپس طرف را عوض کنید
نکاتی برای پیشگیری از عود مجدد درد شانه و کتف
اگرچه درمان‌های فیزیوتراپی مانند شاک‌ویو یا درای نیدلینگ تأثیر بالایی دارند، اما بدون اصلاح سبک زندگی، احتمال بازگشت درد زیاد است. برای پیشگیری از عود مجدد:
- اصلاح وضعیت نشستن: صندلی ارگونومیک با تکیه‌گاه مناسب، ارتفاع مانیتور در سطح چشم و زاویه ۹۰ درجه آرنج‌ها مهم است.(لینک مقاله ارگونومی)
- استراحت‌های کوتاه‌مدت: هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه از پشت میز بلند شوید، شانه‌ها را حرکت دهید یا کشش انجام دهید.
- تقویت عضلات پشتی و گردنی: تمرین‌های سبک عضلات کتف، گردن و پشت به کاهش فشار کمک می‌کنند.
- مدیریت استرس: مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا می‌تواند تنش عضلانی را کاهش دهد.
- اجتناب از حمل بار سنگین به‌صورت نامتقارن (مثل کیف یا کوله پشتی روی یک شانه)
نتیجه‌گیری
بسیاری از گرفتگی‌ها و دردهای شانه و کتف، ریشه در تریگر پوینت‌های فعال عضلانی دارند. این نقاط ماشه‌ای باعث ایجاد اسپاسم، درد ارجاعی و محدودیت حرکتی می‌شوند. خوشبختانه، با استفاده از روش‌های پیشرفته‌ای مانند شاک‌ویو، تکار، درای نیدلینگ و طب سوزنی، و همچنین انجام حرکات کششی مناسب به تسکین سریع و پایدار کمک می‌کند. با رعایت اصول کشش، تقویت عضلات و اصلاح سبک زندگی، میتوانید درد را کنترل کرده و از بازگشت آن جلوگیری کنید.
اگر دچار دردهای مزمن شانه یا کتف هستید، توصیه می‌شود به یک کلینیک فیزیوتراپی تخصصی مراجعه کرده و درمان را زیر نظر متخصص آغاز کنید؛ هرچه زودتر تریگر پوینت‌ها شناسایی و درمان شوند، روند بهبودی سریع‌تر خواهد بود
- اگر درد شما بیش از دو هفته طول کشید، شدیدتر شد یا دامنه حرکتی‌تان محدود گردید، برای ارزیابی تخصصی و برنامه درمان شخصی حتماً فیزیوتراپی مدنی مراجعه کنید.
راه های ارتباطی با کلینیک
لینک اینستاگرام
شماره تماس
۰۲۱-۷۷۴۵۷۲۹۲
۰۹۳۷۷۸۲۲۸۷۵