آرتروز زانو

آرتروز زانو

آرتروز زانو یا استئوآرتیت، یکی از شایع ترین دلایل درد زانو در افراد به خصوص سالمندان است.
آرتروز زانو در حقیقت به معنای، ساییدگی مفصل و تخریب سطح مفصلی و بدنبال آن تغییر شکل، درد و محدودیت حرکت در مفصل است.
فرسایش و از بین رفتن تدریجی غضروف ها (به دلایل مختلفی که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم)، در محل مفاصل سبب سایش استخوان ها بر روی هم و بروز مشکلاتی از قبیل درد و التهاب و محدودیت حرکتی می شود.
این بیماری در بین زنان بیشتر از مردان شایع است، به طوری که اغلب خانم ها با گذر از میانسالی با مشکلات آن دست و پنجه نرم می کنند.

علت های آرتروز زانو

علت های زیادی برای ابتلا به آرتروز زانو وجود دارد، که در بین همه چند نمونه از آن ها شایع تر است که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

• شکستگی یا دررفتگی قدیمی در مفصل زانو.
• بالا رفتن سن.
• وجود ضایعات منیسک به خصوص در افرادی که منیسک به طور کامل برداشته شده است.
• سابقه خانوادگی و ارث نیز، در ابتلا به آرتروز می تواند یک فاکتور مهم تلقی شود.
• افرادی که به دلیل شغل و حرفه ی خود، زانو را به مدت طولانی در وضعیت خم (فلکشن) قرار می دهند.
• اضافه وزن زیاد در طولانی مدت که باعث فشار زیادی بر مفصل زانو می شود و در پی آن ساییدگی مفاصل ران و زانو ایجاد می شود.
• عفونت های مفصلی.
• پارگی رباط زانو.
• تکرار حرکت های نامناسب که فشار زیادی به زانو وارد می کند، مانند بلند کردن غیر اصولی اجسام، زانو زدن و بد نشستن.
• بدشکلی های مفصل زانو مانند زانوی ضربدری و زانوی پرانتزی.

علایم آرتروز زانو

در عارضه ی آرتروز زانو، اغلب شکایت اصلی بیمار درد می باشد. درد معمولا در زمان استراحت و فعالیت بروز پیدا می کند و بیمار اغلب به علت درد از خواب بیدار می شود.
وضعیت هایی مانند نشتن دوزانو و چهار زانوبه مدت طولانی، بالا و پایین رفتن از پله و همچنین ایستادن طولانی مدت باعث تشدید درد می شود.
یکی دیگر از شکایت های بیمار، خشکی صبحگاهی، یا خشکی پس از استراحت می باشد که معمولا پس از حرکت از بین رفته و مجددا به دنبال تحمل وزن در وضعبت ایستاده یا راه رفتن طولانی ایجاد و زانو خشک و دردناک می شود.
در مواردی درد عضلات ران و ساق پا را نیز درگیر می کند.
همچنین آرتروز ممکن است باعث التهاب و قرمزی در ناحیه زانو شود.
ممکن است در هنگام حرکت زانو صدا های داشته باشد.

درمان آرتروز زانو

پزشک در دوره ی درمانی بیمار مبتلا به آرتروز زانو ابتدا به منظور کاهش درد اقداماتی را انجام می دهد.
تجویز استراحت و کم کردن فشار از زانو، اولین قدم درمان خواهد بود.
استفاده از گرمای مطلوب و همچنین یخ نیز می تواند به کاهش درد کمک کند.

استفاده از مدالیتی های ضد درد نیز یکی از راه های مؤثر در کاهش درد است.
هیدروتراپی یا همان آب درمانی یکی از روش های بسیار موثر در بهبود علائم آرتروز زانو است. ورزش در آب سبب می شود فشار کمتری به مفاصل وارد شود و از این طریق کمک زیادی به تسکین درد و علائم ناشی از آرتروز می کند.

پس از کنترل درد و علایم یک دوره ی منظم فیزیوتراپی برای بیمار تجویز می شود.

فیزیوتراپی آرتروز زانو

فیزیوتراپی در درمان آرتروز زانو یکی از مفید ترین روش ها می باشد که علاوه بر کاهش علایم به رفع محدودیت های حرکتی و نیز تقویت عضلات بیمار، کمک قابل توجهی می کند.

فزیوتراپی آرتروز زانو به روش های زیر انجام می شود:

• اولتراسوند:

  اولتراسوند، از رایج ترین روش هایی است که برای فیزیوتراپی زانو استفاده می شود. در این روش از امواج مافوق صوت برای درمان آسیب دیدگی ها استفاده می شود.

• لیزرهای کم توان و پر توان:
  لیزردرمانی برای کاهش درد و تورم مفصل های آسیب دیده استفاده می شد و برای بیماران مبتلا به آرتروز مزمن و همچنین برای افراد دچار کشیدگی عضلانی یا مفصل حاد بسیار کمک کننده است.

• ماساژ:

  به منظور کاهش درد و علایم بیمار، می توان از ماساژ و ریلکسیشن و مایوفاشیال ریلیز نیز بهره برد.

• مگنت تراپی:

  در این روش از جریان سیگنال تولید شده توسط یک میدان مغناطیسی برای درمان استفاده می شود.

• الکتروتراپی:

• استفاده از گرما و الکتروتراپی در بهبود گرفتگی های عضلانی بسیار کمک کننده است.

• ورزش و حرکات اصلاحی:

فیزیوتراپیست، یک دوره حرکات ورزشی متناسب با نوع آسیب دیدگی و میزان آن برای بیمار تنظیم می کند.
این دوره ی تمرین درمانی شامل حرکاتی برای رفع محدودیت های حرکتی و تقویت عضلات بیمار است.

تغییر در فعالیت های بیمار

توصیه می شود برای دربافت نتیجه ی بهتر از روش های درمانی فوق و همچنین بهبودی کامل، بیمار در سبک زندگی خود تغییراتی ایجاد کند.
انجام صحیح فعالیت هایی همچون بلند کردن اجسام سنگین، بالارفتن و پایین آمدن از پله ها، نشستن و برخاستن، همگی می تواند در بهبودی بیمار بسیار کمک کننده باشد.
توصیه می شود بیمار یک برنامه ی مشخص برای پیاده روی اصولی به مدت 20 دقیقه در روز داشته باشد.
همچنین از خم ماندن طولانی مدت زانو و ایستادن طولانی مدت نیز پرهیز کند.a
یکی دیگر از فعالیت هایی که می تواند مهم و کمک کننده باشد این است که بیمار درهنگام صبح قبل از تحمل وزن و شروع فعالیت های روزانه، چند دقیقه ای زانوی خود را با حرکات کششی ملایم گرم کند. این کار از گرفتگی و خشگی زانو و در پی آن آسیب دیدن زانو جلوگیری می کند.