فیزیوتراپی دیسک کمر

درمان غیرجراحی برای کاهش درد کمر و بازتوانی

دیسک کمر یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که می‌تواند منجر به درد موضعی کمر، انتشار درد به پاها (سیاتیک)، بی‌حسی یا ضعف عضلات شود. این وضعیت به علت بیرون‌زدگی یا پارگی بخشی از دیسک بین مهره‌ای رخ می‌دهد و اگر درمان مناسب دریافت نشود، ممکن است زندگی روزمره فرد را مختل کند.

در میان درمان‌های موجود، فیزیوتراپی جایگاه ویژه‌ای دارد زیرا علاوه برکنترل درد، بر بهبود حرکت، تقویت عضلات واصلاح الگوهای حرکتی بیمارتمرکز می‌کند واز روش‌های تهاجمی مثل جراحی پیشگیری می‌نماید.

اهداف فیزیوتراپی در درمان دیسک کمر

فیزیوتراپی دیسک کمر به دنبال دستیابی به این اهداف است:

• کاهش درد و التهاب
• افزایش دامنه حرکتی ستون فقرات
• تقویت عضلات نگه‌دارنده کمر و شکم (Core muscles)
• اصلاح الگوی نشستن، ایستادن و حرکت
• اموزش های لازم برای پیشگیری و عود مجدد علائم و درد

  روش‌های رایج در فیزیوتراپی دیسک کمر

فیزیوتراپیست‌ها با توجه به شدت علائم، نوع آسیب و شرایط فرد، ترکیبی از روش‌های زیر را به کار می‌برند:

• الکتروتراپی (TENS، IFC و …): برای کاهش درد و کنترل اسپاسم.
• لیزر و اولتراسوند تراپی: کاهش التهاب و تسریع ترمیم بافت‌ها.
• درمان دستی (Manual Therapy): شامل کشش و موبیلیزاسیون مهره‌ها برای بهبود حرکت.
• تمرین‌درمانی (Exercise Therapy): اساسی‌ترین بخش درمان برای تقویت عضلات و بازآموزی حرکت.
• آب‌درمانی (Hydrotherapy): انجام تمرین‌ها در آب برای کاهش فشار روی کمر.

روش‌های پیشرفته‌تر

• سوزن خشک (Dry Needling): با استفاده از سوزن‌های ظریف در نقاط ماشه‌ای عضلات، اسپاسم کاهش یافته و جریان خون موضعی بهبود پیدا می‌کند. این روش در بسیاری از بیماران مبتلا به دردهای عضلانی–عصبی همراه دیسک مؤثر است.

• طب سوزنی (Acupuncture): روشی با ریشه در طب سنتی که می‌تواند از طریق تحریک نقاط خاص، درد را کاهش دهد و سیستم عصبی را متعادل سازد.
• شاک‌ویو تراپی (Shockwave Therapy): امواج مکانیکی پرقدرتی را به بافت‌ها وارد می‌کند و موجب ترمیم بهتر بافت و کاهش درد مزمن می‌شود.
• تکار تراپی (Tecar Therapy): یک روش مدرن مبتنی بر امواج رادیوفرکانس است که جریان خون را افزایش داده، التهاب را کاهش می‌دهد و روند بازسازی بافت را سرعت می‌بخشد.

تمرین‌درمانی کلید درمان دیسک کمر

تمرین‌های درمانی برای دیسک کمر بسیار مؤثرند؛ ولی باید اختصاصی و متناسب با شرایط بیمار انتخاب شوند. به همین دلیل، فیزیوتراپیست ابتدا بیمار را ارزیابی می‌کند (محل دیسک، شدت درد، محدودیت حرکتی و …) و سپس حرکات مناسب را آموزش می‌دهد.

نمونه‌هایی از تمرین‌های متداول (فقط بعد از ارزیابی و تحت نظر فیزیوتراپیست):

• تمرین مک‌کنزی (کشش به عقب) برای کاهش فشار روی دیسک.

فرد روی شکم دراز کشیده و سپس روی ارنها قرار می گیرد وزن باید روی دست ها باشد.

• تیلت لگن برای تقویت عضلات شکمی و کاهش قوس کمر.

فرد طاقباز دراز کشیده ،زانو ها خم و کمر را به زمین می چیسباند، ۱۰ ثانیه نگه می دارد و سپس استراحت کنید.

 

• بریج (Bridge Exercise): بلند کردن لگن در حالت خوابیده برای تقویت عضلات مرکزی.

فرد طاقباز دراز کشیده زانو ها خم ،سپس باسن و کمر را از روی زمین بلند می کند و ۱۰ ثانیه بالا نگه میدارد

حرکت را ۲۰ مرتبه تکرار کنید.

• کشش عضلات پشت ران (Hamstring Stretch): برای بهبود انعطاف و کاهش فشار بر ستون فقرات.

آموزش وضعیت بدنی صحیح (Posture Education)

آموزش به بیمار بخش مهمی از فیزیوتراپی است. اصلاح عادت‌های حرکتی نادرست، نقش تعیین‌کننده‌ای در کاهش درد و پیشگیری از عود مجدد دارد. مهم‌ترین توصیه‌ها عبارت‌اند از:

• نشستن:

از صندلی ارگونومیک با پشتی مناسب استفاده کنید.

کف پاها را کامل روی زمین قرار دهید.

هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک‌بار از جای خود بلند شوید و کمی حرکت کنید.

• ایستادن:

وزن بدن را به‌طور مساوی روی هر دو پا پخش کنید.

از ایستادن طولانی‌مدت بدون تغییر وضعیت بپرهیزید.

• خوابیدن:

بهترین حالت خوابیدن، به پهلو با قرار دادن بالش بین زانوها است.

در حالت طاق‌باز، قرار دادن بالش کوچک زیر زانوها می‌تواند فشار روی کمر را کم کند.

خوابیدن به شکم توصیه نمی‌شود زیرا فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌کند.

 

• بلند کردن اجسام:

هرگز با خم شدن از کمر چیزی را بلند نکنید.

زانوها را خم کنید و جسم را با کمک پاها بالا بیاورید.

جسم را نزدیک بدن نگه دارید.

• کار با کامپیوتر و موبایل:

مانیتور باید هم‌سطح چشم باشد.

از خم کردن طولانی‌مدت گردن برای نگاه به گوشی خودداری کنید.

نتیجه‌گیری

فیزیوتراپی برای درمان دیسک کمر، مجموعه‌ای از روش‌های مدرن و سنتی را در بر می‌گیرد که از الکتروتراپی و درمان دستی گرفته تا تکنیک‌های پیشرفته‌ای مانند سوزن خشک، شاک‌ویو و تکار تراپی را شامل می‌شود. با این حال، تمرین‌درمانی و آموزش وضعیت صحیح بدن همچنان پایه اصلی درمان هستند. اجرای دقیق توصیه‌های فیزیوتراپیست می‌تواند درد را کنترل کرده، عملکرد حرکتی را بهبود دهد و مانع از بازگشت علائم شود.

فیزیوتراپی مدنی در شرق تهران اماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد برای گرفتن مشاوره رایگان می توانید با شماره های زیر تماس بگیرید.

شماره تماس

۰۹۳۵۳۶۰۹۰۴۴

۷۷۴۵۷۲۹۲- 021