سندرم توراسیک اوت لت ( TOS) :
سندرم توراسیک اوت لت ( TOS) : یا همان سندرم خروجی قفسه ی سینه، یکی از عارضه های مربوط به شانه است که بر اثر مجموعه ای از اختلالات و تنگی فضای خروجی قفسه ی سینه و در نتیجه فشار بر عروق و اعصاب این ناحیه ایجاد می شود.
ناحیه خروجی قفسه سینه در قسمت انتهایی گردن واقع شده است و از بالا و پشت ترقوه شروع شده و تا قسمت فوقانی بازو امتداد دارد و قسمت تحتانی خروجی قفسه سینه که در پشت استخوان ترقوه کشیده شده است، در زیر عضلات سینه ای (پکتورال ها) و جلوی شانه قراردارد.
علت های ایجاد سندرم توراسیک اوت لت
در برخی موارد وجود یک سری اختلالات و مشکلات مادرزادی در فرد موجب بروز سندرم TOS می شود.
شایع ترین عامل مادرزادی در بروز این عارضه وجود دنده گردنی است.
در عارضه ی دنده گردنی زواید عرضی مهره هفتم گردن به صورت یک یا دو طرفه بزرگ تر از حد طبیعی می شود. این زواید ممکن است غضروفی یا استخوانی بوده و از طرفی در طرف چپ بیشتر ایجاد می شود.
همین اتصالات غیر طبیعی در محل چسبندگی عضلات اسکالن، استخوان کلاویل دو قطعه ای، تغییرات مادرزادی در عروق مثلا مسیر نادرست عروق ساب کلاوین نیز می تواند از عوامل مادرزادی در بروز این عارضه باشد.
در برخی از موارد نیز عوامل ضربه ای می تواند عامل بروز و ایجاد سندرم توراسیک اوت لت باشد.
شکستگی بد جوش خورده ی استخوان کلاویکل یا دنده اول که اندازه ی دهانه ی خروجی توراسیک را تغییر می دهد، در رفتگی شانه، جراحی ناحیه ی سر و گردن و دیگر صدمات در این ناحیه از جمله عوامل ضربه ای می باشد.
همچنین عواملی مانند انجام فعالیت های تکراری مربوط بازو، اسپاسم و حجیم بودن عضلات این ناحیه، حمل کیف های سنگین روی شانه، پر کاری عضلات فرعی تنفسی (مثل اسکالن ها در افرادی مبتلا به تنگی راه های هوایی هستند)، تومور در قله ی ریه، وجود سینه های بزرگ در خانم ها و حرکات تکراری در حالی که سر و گردن ثابت است(مثل حرکات روتین دندان پزشک ها، خیاط ها، تایپیست ها و میکروب شناس ها) می تواند به عنوان عوامل ایجاد سندرم TOS به شمار بیاید.
علایم سندرم توراسیک اوت لت
درد و گزگز و احساس خواب رفتگی از قسمت گردن شروع و به شانه ها کشیده می شود و سپس به بازو ها رسیده و از قسمت داخلی ساعد به انگشت کوچک و حلقه انتشار می یابد.
در مواردی سرد شدن، رنگ پریدگی، ضعیف شدن نبض رادیکال نیز در پی ابتلا به سندرم TOS ایجاد می شود.
درمواردی که علت ضایعه غیر ضربه ای باشد شروع درد به صورت تدریجی خواهد بود.
فرد اغلب درد های شدید شبانه را تجربه خواهد کرد که ممکن است فرد را از خواب بیدار کند.
دامنه ی علایم از درد گردن و بازو تا احساس خستگی در بازو هنگام حمل اشیا یا فعالیت های بالا ی سر متغیر می باشد.
درد ممکن است به قفسه ی سینه ی همان طرف نیز منتقل شود.
گاهی بیمار مبتلا به سندرم توراسیک اوت لت، از سردی و رنگ پریدگی یک یا چند انگشت یا تمام دست خود شکایت داشته باشد.
درمان سندرم توراسیک اوت لت
همان طور که اشاره کردیم، سندرم توراسیک اوت لت علت های مختلفی می تواند داشته باشد اما با هر علتی برنامه ی درمانی با اهداف زیر انجام می شود:
- تمرینات تقویتی.
- تمرینات استرچی.
- آموزش تمرینات پاسچرال.
- تصحیح پاسچر یکی از مهم ترین اهداف درمانی می باشد.
برای درمان سندرم TOS هم روش جراحی و هم روش غیر جراحی وجود دارد. در اغلب موارد انجام مجموعه ای از درمان های غیر جراحی موثر می باشد و نیازی به عمل جراحی نخواهد بود.
فیزیوتراپی سندرم توراسیک اوت لت
فیزوتراپی و تمرین درمانی یکی از مهم ترین و موثر ترین روش های درمان غیر جراحی در این عارضه به حساب می آید.
فیزیوتراپی و ورزش درمانی شامل ورزشهای تقویتی و کششی عضلات مختلف در جهت اصلاح وضعیت بدنی و کاهش فشار روی شبکه بازویی و عروق است.
همراه با اصلاح پوسچر، فیزیوتراپیست روش درست انجام فعالیت های روزمره و فعالیت های شغلی را نیز به فرد آموزش می دهد زیرا اصلاح سبک زندگی در کنار انجام تمرینات و درمان های دیگر فیزوتراپی می تواند به روند درمان کمک کند و همچنین مانع از عود بیماری شود.
فیزیوتراپی برای درمان سندرم توراسیک اوت لت شامل موارد زیر می شود:
- لیزر کم توان و پر توان
- استفاده از امواج صوتی یا اولتراسوند
- استفاده از گرما و الکتروتراپی
- تمرین درمانی
عمل جراحی سندرم توراسیک اوت لت
در صورتی که روش های درمانی ذکر شده برای بیماری موثر واقع نشد با به دلایل مختلفی انجام آن ها امکان پذیر نبود، پزشک در مورد جراحی تصمیم گیری می کند.
روش های جراحی شامل موارد زیر می باشد:
- برداشتن دنده
- آنژیوپلاستی یا ونوپلاستی در صورت وجود درگیری عروق
- برداشتن عضلات اسکالن جهت کاهش فشار به شبکه ی بازویی یا عروق سابکلاوین
پیشگیری از ایجاد سندروم توراسیک اوت لت
- هنگام نشستن یا ایستادن، وضعیت بدنی مناسبی را به خود بگیرید و اندام های بدن در راستای صحیح قرار بگیرد.
- در محل کار یا مدرسه زمانی را برای کشش و انجام حرکات نرمشی اختصاص دهید تا بدن از حالت خشک و یک نواخت خارج شود.
- از اضافه وزن جلوگیری کنید و همواره وزن خود را د رشرایط متناسب خود حفظ کنید.
- انجام تمرینات تقویتی را در برنامه ی روزانه ی خود قرار دهید.
- اگر علایم بیماری دارید از فعالیت هایی که علائم شما را وخیم تر می کند اجتناب کنید.
- از تنفس سریع جلوگیری کنید.
- از بلند کردن اجسام سنگین و حمل کیف های سنگین روی شانه ها اجتناب کنید.
- از انجام حرکات تکراری که ایجاد آسیب بافتی میکند خودداری کنید.
